URAP Türkiye’nin En İyi Üniversitelerini Açıkladı

Yazar:

5 Ekim 2020

2689

ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde kurulmuş bir laboratuvar olan URAP, 2020-2021 dönemi için Türkiye’deki 166 üniversiteyi akademik performanslarına göre sıraladı. Sıralamaya göre Hacettepe Üniversitesi birinci sırayı alırken, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ikinci, İstanbul Teknik Üniversitesi ise üçüncü sırada yer aldı.

Dünya sıralamasında ilk 500 içerisinde Türk üniversitesi yok

Bir önceki yıl (2019-2020) açıklanan URAP dünya sıralamasında ilk 500’e en yakın olan
üniversitelerimizden Hacettepe 534., İstanbul 582., İTÜ 698., ve ODTÜ 706. sırada yer alırken toplamda 9 üniversitemiz ilk 1.000 içindeydi. (Şekil 1)

Türk üniversitelerinin düşük sıralarda yer almasının nedenleri neler?

URAP (university ranking by academic performance) laboratuvarı sıralama yaparken, Times Higher Education (THE) ve Quacquarelli Symonds (QS) gibi sıralama kuruluşlarının aksine itibar anketleri kullanmak yerine sadece verileri inceleyip akademik performansı değerlendiriyor.

URAP açıklamasına göre: “Bazı üniversitelerimiz Türkiye sıralamasında oldukça iyi durumda göründüğü halde dünya sıralamalarında çok gerilerde kalabilmektedir. Dünyanın önde gelen üniversitelerinin yayın ve atıf sayıları ile Türk üniversitelerinin yayın ve atıf sayıları karşılaştırıldığında aradaki farkın sanılandan çok daha yüksek olduğu görülmektedir. Diğer yandan Türk üniversiteleri; sadece URAP dünya sıralamasında değil akademik performansa dayalı diğer dünya sıralamalarında da son yıllarda üst sıralara çıkamamaktadır. Bazı üniversitelerimiz ise geriye düşmeye devam etmektedir.”

1. Etki değeri yüksek dergilerdeki makale sayısı

Türk üniversitelerinin çoğu, son yıllarda sadece URAP dünya sıralamasında değil tüm dünya
sıralamalarında geriye düşmektedir. Bu düşüşün temel nedenlerinden biri etki değeri en yüksek dergilerdeki makale sayılarının yeterince hızlı şekilde artırılamayışıdır. Etki değeri çok düşük dergilerde makale yazan akademisyenlerin, bu tür dergilere makale göndermemesi kendi üniversitelerinin sıralamalarda gerilemesini durduracaktır. Atıf alamayan makaleler azaldıkça ilgili üniversitenin makale başına düşen atıf sayısı artacağı için makale başına düşen atıf sayısını artıran üniversitelerin sıralamalarda ilerleme şansı artacaktır.

2. Çin üniversitelerinin hızlı yükselişi

Bu sorunun bir nedeni Çin üniversitelerinin tüm bilim alanı sıralamalarında ve tüm dünya genel sıralamalarında aşırı bir hızla yükselmesidir. Çin üniversitelerinin yayın ve atıf sayılarının artış hızına yetişemeyen Türk üniversiteleri gibi gelişmekte olan ülkelerin üniversiteleri de sıralamalarda gerilere düşmektedir. Çin’in URAP 2019-2020 dünya sıralamasında; ilk 100’de 12, ilk 500’de 69, ilk 2000’de 306 ve ilk 2500’de 389 üniversitesi yer almıştır.

Türkiye’de geçtiğimiz yıllarda açıklanan “araştırma üniversitesi” benzeri bir desteği Çin 1998’den beri 9 üniversiteye uygulamaktadır. Çin’in 1998’den bu yana desteklediği 9 üniversite her yıl kendilerini daha da geliştirdi ve 2003’ten bu yana tüm dünya sıralamalarında yükselmeye devam etti. Bu 9 üniversitenin tümü ilk 100’e girmeyi başardı. (Tablo 1)

URAP Nedir?

URAP (University Ranking by Academic Performance) Araştırma Laboratuvarı; ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde 2009’da kurulmuştur. Kâr amacı gütmeyen bir kurum olan URAP, her yıl Türkiye ve dünya üniversite sıralamalarını toplumsal bir hizmet olarak yapmaktadır. URAP ekibinin tüm üyeleri, ODTÜ’deki diğer görevlerinin yanında sıralama çalışmalarını gönüllü olarak sürdürmektedir. URAP’ın üniversitelerimiz için geliştirdiği sıralama sisteminin temel hedefi, üniversitelerimizin akademik performanslarını diğer üniversitelerle karşılaştırabilmelerine yardımcı olmaktır. Üniversitelerimiz; URAP Türkiye, URAP dünya ve URAP bilim alanı sıralamalarını inceleyerek ülke içindeki ve dışındaki üniversitelere göre kendi konumlarını belirleyebilir.

Tüm sıralamalar ve yöntem ile ilgili detaylı bilgilere URAP’ın kendi web sitesinden ulaşılabilir: https://newtr.urapcenter.org/