Ders çalışırken konsantre olmakta zorlandığımız anlar vardır. Kimi zaman okuduğumuzu anlamakta zorluk çekeriz kimi zaman telefondan gelen en ufak bir bildirim sesi ile tüm konsantrasyonumuzu kaybederiz. Fark etmesek de tüm bunların farklı nedenleri vardır. Belki de aklımızın ucundan bile geçmeyen bu nedenler yüzünden verimli ders çalışma hayalimiz suya düşer.
Odaklanma sorunu yaşayan öğrenciler saatlerce ders çalışsa bile verimli ders çalışma olmadığı için öğrendiğini sandığı birçok konu yarım kalır. Bir süre sonra hala bu soruna bir çözüm bulamazsa da kendini suçlamaya başlar. Nerede hata yaptığını, diğer insanlardan eksik bir yanının olup olmadığını sorgular. Ancak çözüm bazen hiç ummadığımız kadar kolay ve göz önündedir.
Ders çalışırken siz de konsantrasyon eksikliği yaşıyorsanız gelin birlikte bunların nedenlerini inceleyelim. Ardından nasıl çözümler üretebileceğimizi görelim.
Uyku Düzeni
Uyku düzeninin vücuttaki birçok fonksiyonu etkilediği su götürmez bir gerçek. Uyku; gün içindeki ruh halimizi, cilt sağlığımızı, kilomuzu, bağışıklık sistemimizi, sinir sistemimizi ve vücudumuzda daha birçok şeyi etkiliyor. İşte bunlardan bir tanesi de konsantrasyon! Araştırmalara göre kaliteli uyku alamayan kişiler, gün içinde dikkat eksikliği ve odaklanma sorunu yaşıyor.
Peki uyku kalitesinde yaşadığımız sorunları çözmek için ne yapmalıyız? Bu sorunu yaşamak istemiyorsanız kaliteli bir uyku için yatağa erken saatte girmeli, uykunuzu bölecek veya zihninizi yoracak faaliyetlerden kaçınmalısınız. Ayrıca yatmadan önce yemek yemenin de uyku kalitenizi düşüreceğini belirtmekte fayda var. Uykuya dalmada zorluk çekiyorsanız size önerimiz birkaç sayfa kitap okumanız.
Zihinsel fonksiyonları etkileyen kaliteli uykuya dikkat etmek gerek!
Beslenme düzeni
Uyku gibi beslenme düzenimiz de vücudumuzdaki fonksiyonları etkileyen bir faktör. Bunun için de gün içinde dengeli beslenmeye özen gösterilmeli. Fast food, abur cubur, ağır yiyecekler gibi metabolizmanızı zorlayacak yiyeceklerden uzak durmakta fayda var.
Ayrıca düzenli beslenmenin yanında gün içinde hafif egzersizler yapmak da zihin sağlığınızla beraber tüm vücudunuzu olumlu etkileyecek bir faktör.
Hedef belirleme ve planlama
Ders çalışmaya başlamadan önce kaç saat çalışacağınızı, hangi derslerden hangi konuları o gün öğrenmeniz, tekrar etmeniz veya pekiştirmeniz gerektiğini belirleyin.
Kendinize bir anda yüklenmek yerine hafif bir plan oluşturarak ders çalışmaya başlarsanız hedeflerinize ulaştığınızda onların yanına bir “tik” atmak o gün ve diğer günler için sizi daha da motive edecektir.
Planlamanızı yaparken bir anda çok ağır saatler belirlemek, gün içinde kafanızı çok fazla kaldırmadan ders çalışmak da sağlıklı değil. Çünkü nasıl ki ağır bir fiziksel aktivite yaptığınızda kolunuz, bacağınız, sırtınız vs. ağrırsa beyniniz de aynı şekilde saatlerce aynı işi yapmaktan yorulacaktır. Bu yüzden kendiniz için mola vermeyi, sakinleşmeyi unutmayın.
Ders çalışırken vereceğiniz kısa molalar derse tekrar döndüğünüzde daha canlı ve enerjik olmanızı sağlayacaktır. Ancak dikkat etmek gereken bir nokta var! Verdiğiniz molalar sizi ders çalışmaktan tamamen koparacak, uzadıkça uzayan molalardan olmasın!
Kısa vadedeki hedefler dışında sizi motive ederek konsantre olmanızı sağlayacak uzun vade hedefleri de var: hangi bölümü okumak istediğiniz, hangi üniversitede okumak istediğiniz, hangi şehirde okumak istediğiniz…
Uzun vadedeki bu hedefler aslında sizi dersin başına geçirecek ve odaklanmanızı sağlayacak en baştaki şey. O yüzden hayal kurmanın ve bu hayallerinizi gerçekleştirmek için hedefleriniz doğrultusunda çalışmanın önemini unutmayın!
Bunların dışında verimli ders çalışma için neler yapılabilir?
Bunların dışında ders çalışmanızı eğlenceli hale getirebilecek birkaç şey daha söylemek gerek.
- Ders çalıştığınız ortam, verimli ders çalışma için önemlidir. Yatakta ders çalışmak genellikle kişinin uykusunu getirir. Bu yüzden yatarak ders çalışmak yerine masada ders çalışmak odaklanmanıza faydalı olacaktır.
- Kendinizi rahat hissedeceğiniz ve dikkatinizin dağılmasına neden olacak sesli ortamlardan ziyade daha sakin ortamları tercih edebilirsiniz. Arkadaşlarınızla anlaşarak kütüphaneye gidebilir, ders çalışma konusunda birbirinizden destek alabilirsiniz.
- Ders çalışırken yapışkanlı not kağıtları, diğer adıyla post-it, kullanmayı denediniz mi? Bu hem masanızı hem de kitap/defterlerinizi daha renkli hale getirecek. Ayrıca görsel hafızanızı da tetikleyecektir. Bu not kağıtlarını kullanarak ezberlemeniz gereken sözel veya sayısal bilgilerin daha kolay hafızanıza kazınmasını da sağlayabilirsiniz.
- Pomodoro tekniğini duydunuz mu? Pomodoro tekniği Francesco Cirillo tarafından geliştirilen, zaman yönetimi için kullanılan bir teknik. Bu tekniğe göre her 25 dakikalık çalışmanın ardından 5 dakikalık mola verilir. 30 dakikalık bir döngü bir pomodoro eder. 4 pomodoronun ardından 20-30 dakikalık uzun bir ara verilir. Bu teknik uzun ve aralıksız çalışma sonucu konsantrasyonun bozulmasını engellemek için geliştirilmiştir. Kısa ve sık çalışma kişinin çabuk yorulmasını ve sıkılmasını önler. Bu sayede, ne kadar kısa zaman aralıklarında çalışma görünse de aslında daha verimli bir ders çalışma söz konusu olur. Ayrıca zihnin rahatlaması ile konsantre olma sorunu azalır ve yapılan işe odaklanılır. Siz de ders çalışırken bu tekniği kullanarak daha verimli ders çalışma olanağı yakalayabilirsiniz.
Unutmayın ki sorunları en başından çözmek her zaman daha kolaydır. Kendimize itiraf edemediğimiz ama yanlış yaptığımız şeyler yüzünden bu sorunların büyümesine neden olmak yine bizim halletmemiz gereken yeni ve daha büyük sorunlar oluşturur. Bu yüzden yaptığımız hataları görmezden gelmek yerine kendi geleceğimiz için oturup sakince düşünmeli ve bizi yoran unsurların ne olduğunu bulmalıyız. Sorunlardan kaçmak hiçbir zaman çözüm değildir!
Verimli ders çalışma teknikleri hakkında size genel ilkeler sunmaya çalıştım. Daha verimli çalışmak için bunlara dikkat etmeye çalışın. Kendinize zaman tanıyın ve ısrarla çalışmaya devam edin. Zamanla, çalıştıkça, çalışmaya devam ettikçe ders çalıştığınız zamanları daha verimli kullanmaya başlayacaksınız. Şimdiden kolay gelsin.
