Rusça alfabe Rusça öğrenmenin ilk adımıdır. Günümüzde farklı ülkeler tarafından kullanılan Rusça alfabenin tarihi çok eskiye dayanır. Peki Rusça alfabe sanıldığı kadar zor mu? Rusça alfabeyi daha yakından tanımak isterseniz aşağıdaki bilgiler işinize yarayabilir.
Rusça alfabenin tarihsel gelişimi
9. yüzyılda Kiril ve Methodius adındaki iki Bizanslı Yunan kardeş, Orta Çağ Yunan alfabesini bazı Slav sesleriyle birleştirdiler ve ortaya Kiril alfabesini çıkardılar. Alfabeyi beraber bulmalarına rağmen alfabenin neden tek bir kardeşin ismini taşıdığı ya da neden Methodius alfabesi değil de Kiril alfabesi olduğu hala tartışmalara çok açık bir konudur.
Şimdiki en modern haliyle Rusça alfabe 21 sessiz, 10 sesli ve 2 tane ses ifade etmeyen (tonlama harfleri) toplamda 33 harften oluşsa da eskiden bu sayı çok daha fazlaydı. Kiril ve Methodius zamanında alfabe 49 harften oluşurken zamanla bu sayı 46’ya inmiş. 1918 yıllarına geldiğimizde Rusça alfabede 38 harf varmış ama bazı dil reformlarıyla gereksiz olduğu düşünülen 5 harf çıkarılmış ve Rusça alfabe bugünkü halini almıştır.
Rusça alfabenin yazılışı ve okunuşu
Rusça alfabedeki harfler görünüş olarak Latin alfabesindeki bazı harflere benzese de yazılış olarak farklıdır. Türkçe ve Rusçanın aksan farkından dolayı bazı harfleri telaffuz ederken zorlanabilirsiniz. Aşağıdaki tabloda Rusça harflere ve en yakın Türkçe okunuşlarına bakıp belki de isminizi yazmayı deneyebilirsiniz.
| Rusça Harf | Türkçe Karşılığı | Türkçe Okunuşu |
|---|---|---|
| A a | A | A |
| Б б | B | Be |
| B в | V | Ve |
| Г г | G | Ge |
| Д д | D | De |
| Е е | E | Ye |
| Ё ё | Ö | Yö |
| Ж ж | J | Je |
| 3 з | Z | Ze |
| И и | İ | İ |
| Й й | Y | Yi |
| К к | K | Ka |
| Л л | L | El |
| М м | M | Em |
| Н н | N | En |
| O o | O | O |
| П п | P | Pe |
| Р р | R | Er |
| С с | S | Es |
| Т т | T | Te |
| У у | U | U |
| Ф ф | F | Fe |
| Х х | H | Ha |
| Ц ц | Ts | Tse |
| Ч ч | Ç | Çe |
| Ш ш | Ş | Şa |
| Щщ | ŞÇ | Şça |
| Ъ ъ | (sertleşme harfi) | |
| Ы ы | I | I |
| Ь ь | (yumuşatma harfi) | |
| Э э | E | E |
| Ю ю | Ü | Yü |
| Я я | Ya | Ya |
Rusça alfabenin vazgeçilmezi: “Azbuka”
Rus okullarında 1. sınıfa giden tüm çocukların olmazsa olmaz kitabı “Azbuka”dır. Bu kitap, Rusça alfabedeki harfleri barındırıyor ama harflerin sıralaması çocukların alfabeye adapte olmaları için en basit harften en zor harfe sıralanmış. Her sayfada bir harf, o harfin hem el yazısı hem de düz yazı hali vardır. Rusçada çoğu harfin el yazısı ve düz yazı hali birbirinden tamamen farklıdır ve çocukların her iki halini de bilmesi zorunludur.
Rusça alfabenin el yazısı
Birçok dilin aksine Rusça alfabeyi düz yazı yazmak dışında el yazısını da bilmek çok önemli. Rusça el yazısı için özel defterler vardır çünkü her harf belirli bir eğimle yazılmalı. Ayrıca Rus okullarında okuyan çocukların el yazısı öğrenmeleri için “El yazısı” adlı dersleri vardır. Rusya’da el yazısına o kadar önem verilir ki 23 Ocak “El Yazısı Günü” olarak ilan edilmiştir ve her yıl bu tarihte kutlama yapılır.
Rusça alfabenin sevilmeyen harfi: “F”
Geçmişte dil ile ilgili yapılan reformlarda dile uymayan ya da yabancı olan birçok harf çıkarılsa da birkaç harf çıkarılmamış. Buna örnek olarak ‘F’ harfini verebiliriz. Bu harf birçok kez alfabeden çıkarılıp tekrar geri alınmış. Halktan o kadar çok tepki almış ki Rus edebiyatının ünlü şairlerinden biri olan Puşkin tüm eserlerinde toplamda sadece 7 ya da 8 kez F harfini kullanmış. Ayrıca Rusçada birkaç kelimeyi dışarıda tutarsak F harfiyle başlayan tüm sözcükler yabancı dilden Rusçaya geçmiştir.
Rusça konuşulan diller arasında 8. sırada
Rusçanın dünyada en çok konuşulan dillerden biri olduğunu hepiniz biliyorsunuzdur. 260 milyondan fazla insan Rusça konuşmayı biliyor. Belki bilmediğiniz bir şey varsa o da Rusçanın Avrasya kıtasında en çok yayılmış dil olduğudur. Beyaz Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve tabi ki Rusya’nın resmi dili Rusçadır. Bu ülkelerin dışında eskiden Sovyetler Birliği’nde yer alan çoğu ülkelerde insanlar Rusça konuşabiliyor. Eğer bu ülkelerden birine gidecek olursanız birkaç Rusça kelime bilmenizde fayda var.
Neden Rusça Öğrenmeliyim?
Rusça öğrenmen için birçok sebep var ama bunlardan birkaçını aşağıda bulabilirsin.
- Yukarıda da bahsettiğim gibi Rusça, konuşulan diller sıralamasında çok yüksek bir yere sahip. Bu da demek oluyor ki dünyada çok daha fazla insanla iletişime geçebilirsin.
- Birleşmiş Milletlerin resmi dillerinden biri de Rusçadır. Diğer resmi dillerden bazıları Çince ve Arapçadır ama emin ol ki Rusça onlara göre çok daha kolay bir dil.
- Rusça öğrenmek, diğer birçok Slav dile kapı aralamak demektir. Çünkü hepsi birbirine çok benziyor ve birini öğrenmeye başladığınızda diğer Slav dillerinde de birçok kelimeyi anlamaya başladığınızı fark edersiniz.
- Kariyerinize yeni olanaklar ekleyin. Çoğu şirkette, farklı çalışma yerlerinde ve hatta istihbarat servislerinde Rusça bilen personel işe daha kolay alınıyor. Ayrıca hukuk, finans, uluslararası ticaret gibi birçok farklı alanda Rusça bilmek çok değerli bir özellik sayılıyor. Bu nedenlerden dolayı belki de Rusça senin önüne hiç tahmin etmediğin imkanlar sunabilir.
Rusça öğrenmeye başlayanlara tavsiyeler
- Öncelikle Rusça alfabeyi öğrenerek başlamalısın. İlk başta zor gelse de bir süre sonra hiç zorlanmadığını fark edeceksin. Alfabeyi bilmek sözcükleri daha kolay telaffuz etmeni, sesli şekilde okumanı ve sözlük kullanabilmeni sağlayacaktır.
- Defter tutmaya başlayabilirsin. Yeni bir kelime öğrendiğinde, o kelimenin Rusça halini (Rusça yazın gelişir), Türkçe çevirisini ve Türkçe olarak okunuşunu yazabilirsin.’Cобака, Köpek, Sobaka’ gibi.
- Rusça müzik dinlemeye, altyazılı çizgi film, film ya da TV programları izlemeye başlayabilirsin. Böylece kulağın Rusçaya aşina olur.
- Kendine Rusça bilen bir arkadaş edinebilirsin. Bunu günümüzde var olan sosyal medya ağları sayesinde yapmak çok kolay. Kendine Rusça bilen bir arkadaş bulduğunda sen ona kendi dilini o da sana Rusça öğretebilir. Bu durum ikinizin de işine yarar.
- Youtube üzerinden videolar izleyerek Rusçanı geliştirebilirsin. Hem videoyu izlerken söylenenleri tekrar edebilir hem de not alabilirsin. Aşağıda işine yarayabilecek birkaç tane video bulabilirsin.
Faydalı bir YouTube kanalı: https://www.youtube.com/channel/UC3M8bCcek0hc78Lfl9TG-hQ
Faydalı videolar:
Her işte olduğu gibi dil öğrenmek de zor ve yorucu süreç olsa da emeklerinin karşılığını mutlaka alıyorsun; yeter ki gerçekten yaptığın işe odaklan ve asla pes etme.
