ALES, ÖSYM tarafından düzenlenen ve her yıl oldukça fazla kişinin girdiği bir sınav. Buna karşın sınav hakkında bazı noktalar zaman zaman kafa karışıklığı yaratabiliyor. Bu yazımızda, ALES ile ilgili bilinmesi gereken noktaları aydınlatacağız.
- ALES nedir?
- ALES’e kimler başvurabilir?
- ALES hangi dersleri içerir?
- ALES konuları nelerdir?
- ALES ne zaman yapılır?
- ALES ne kadar süreliğine geçerlidir?
- Sadece son ALES puanı mı geçerlidir?
- ALES puan türleri nelerdir?
- ALES’ten kaç puan alınması gerekir?
- ALES için matematik yapmak şart mı?
- ALES puanı nasıl yükseltilebilir?
ALES nedir?
ALES, açılımıyla “Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitim Sınavı”, akademideki kadrolara başvurmak veya lisansüstü eğitime başlamak isteyen kişilerin girdiği sınavdır. Sınavın temel amacı, akademide ilerleyecek kişilerin genel yeteneklerini test etmektir. Bu çerçevede, sınavda kişilerden okuduğunu iyi anlama ve temel matematik becerilerini göstermeleri beklenir. Toplam 100 sorunun çözülmesi için 150 dakika süre verilir.
ALES’e kimler başvurabilir?
Bir lisans programından mezun olmuş veya mezun olabilecek durumdaki kişiler ile denklik belgesi almış olmak şartıyla yurtdışında lisans öğrenimi görmüş kişiler başvurabilir. Bu sebeple, lisans mezunu olmadan ALES’e girilebilir. Söz gelimi, bir lisans programındaki 2. sınıf öğrencisinin ALES’e girmesi için önünde herhangi bir engel bulunmaz.
ALES hangi dersleri içerir?
ALES, sözel ve sayısal olmak üzere iki bölümden oluşur. Sözel bölümünde 50 adet Türkçe, sayısal bölümündeyse 50 adet matematik sorusu bulunur. Türkçe soruları 42 paragraf sorusu 8 sözel mantık sorusu şeklinde bölünür. Bu sorularda okuduğunu anlama ve verilen bilgilerden ilişki kurma yetileri ölçülür. Matematik soruları ise 42 adet temel matematik 8 adet geometri sorusundan oluşur. Bu alan temel sayısal yetileri ölçmeye dayanır.
ALES konuları nelerdir?
Güncel ALES müfredatına dâhil edilmiş olan konu gruplandırmaları aşağıdaki şekildedir:
ALES Matematik Konuları:
- Temel Kavramlar
- Çözümleme
- Bölme ve Bölünebilme
- Asal Çarpanlar, Ebob-Ekok
- Rasyonel Sayılar
- Sıralama, Basit Eşitsizlikler, Mutlak Değer
- Özdeşlikler ve Çarpanlara Ayırma
- Üslü Sayılar
- Köklü Sayılar
- Denklemler
- Oran-Orantı
- Sayı ve Kesir Problemleri
- Yaş Problemleri
- İşçi ve Havuz Problemleri
- Hareket Problemleri
- Yüzde, Kar-Zarar ve Faiz Problemleri
- Karışım Problemleri
- Kümeler
- İşlem
- Saymanın Temel İlkesi ve Olasılık
ALES Geometri Konuları:
- Doğruda Açılar
- Üçgende Açılar
- Üçgende Uzunluk ve Alan
- Üçgende Açıortay, Kenarortay ve Benzerlik
- Dörtgenler
- Çember ve Daire
- Analitik Geometri
- Katı Cisimler
ALES Türkçe Konuları:
- Sözcükte Anlam
- Cümlede Anlama
- Anlatım Biçimleri
- Paragraf
- Anlatım Bozuklukları
ALES ne zaman yapılır?
ALES her sene üç kez yapılır. Bunlar bahar döneminde 1 kez, güz döneminde 2 kez şeklinde dağılır. Bahar döneminde yapılan sınav genelde Mayıs ayının başında düzenlenir ve başvuruları Mart ayında alınır. Güz dönemindeki sınavlar ise Eylül ve Kasım aylarında yapılırken Eylül ayının başvuruları Temmuz-Ağustos aylarında, Kasım ayının başvuruları Eylül-Ekim aylarında alınır.
ALES ne kadar süreliğine geçerlidir?
ALES’ten alınan puanın geçerlilik süresi 5 yıldır. Bu nedenle, sınav sonucu açıklandıktan 5 yıl sonrasına kadar söz konusu sonuç gerekli yerlerde kullanılabilir. Sınav sonucunun açıklanmasının ardından 5 yıl geçtiğinde sınavın geçerlilik süresi dolar.
Sadece son ALES puanı mı geçerlidir?
ALES puanları 5 yıl boyunca geçerlidir. Bu sebeple, kişi geçerli olduğu müddetçe istediği ALES puanını kullanabilir. Yani sadece son ALES puanının geçerli olması gibi bir durum yoktur.
ALES puan türleri nelerdir?
ALES puanları üç gruba ayrılır. Bunlar sırasıyla sayısal puanı, eşit ağırlık puanı ve sözel puanıdır. Bu puanlar için adayın doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte birini çıkararak elde edilen test netleri kullanılır. Sayısal puanında sayısal testin ağırlığı daha fazlayken sözel bölümde ağırlık durumu tam tersidir. Eşit ağırlık puanındaysa iki test aynı derecede sonucu etkiler.
ALES’ten kaç puan alınması gerekir?
ALES için gereken minimum puan, puanın kullanılacağı yere göre değişmektedir. Ancak genelde, yüksek lisans başvurularında minimum 70, doktora başvurularında minimum 80 alınması gerektiği söylenebilir. Okula ve bölüme göre bu puanlar düşebilmekte veya yükselebilmektedir. Akademik kadro başvurularında gereken puan 70’in altına genelde düşmez, bazı durumlarda 80’e çıkabilir.
ALES için matematik yapmak şart mı?
Sayısal testin hiç çözülmediği durumlarda ALES puanı hesaplanabilir. Bu nedenle özellikle sözel puan için giren adaylar matematik çözmeden sınavı tamamlayabilir. Ancak sayısal testinin hiç çözülmemesi sınavdan yüksek puan almayı oldukça zor bir duruma sokar. Örneğin, sözel testinde 40 net yapan bir adayın hiç sayısal test çözmediği takdirde sözel puanı 73-75 puan aralığında, eşit ağırlık puanıysa 60-65 puan aralığında gelecektir.
ALES puanı nasıl yükseltilebilir?
ALES daha çok süre sınavı olmasıyla bilinir. Diğer bir deyişle, sınavdan iyi puan alabilmek için hem sayısal hem sözel bölümde olabildiği kadar soru çözülmesi gerekir. Ancak bütün soruları detaylıca inceleyecek zaman genelde bulunamaz. Bu nedenle adayların sınav sorularını olabildiğince hızlı bir şekilde çözmeye alışmaları gerekir. Bunun için doğru yöntem, sözel test için olabildiğince fazla paragraf sorusu çözerek hızlı okuyup cevaplandırmaya alışmak olacaktır. Sayısal test içinse, soru tipleri değişmediği için, önceki sınav sorularının çözümlerinin özümsenmesi gerekmektedir.
