Sınav Anında Kriz Yönetimi

Ben de bir yıl önce sizin olduğunuz yerde, tıpkı bunun gibi bir yazı okuyup sınav anında heyecanlanıp heyecanlanmayacağımı merak ediyordum. Endişeliydim, kendimi “Sınava daha var.” düşüncesiyle rahatlatıp dersime odaklanıyordum. Gel gelelim sınav anım gerçekten hayatımdaki en değişik tecrübelerden biri oldu benim için. Bu yazımda sınav anında kriz yönetimi konusunda sizinle kendi tecrübelerimi paylaşacağım.

Sınava girmeden önceki gece nasıl geçirilebilir?

Sınava girmeden bir gün önce akşam dışarı çıktım ve sanırım kendimi germemek için düşüncesini bile aklıma getirmediğimden benim için oldukça rahat bir gece olmuştu. Uzun bir süre önceden bunu düşünmeye başlayıp zihninizde ne kadar normalleştirirseniz sizin için de o kadar iyi olacaktır. Sınavdan bir gece öncesinin de hayatınızdaki diğer gecelerden hiçbir farkı yok, ertesi gün okuldaki denemeye gireceğiniz bir günden hiç farkı yok. Sistem ne kadar değişirse değişsin, eğer başarılı bir çalışma yolu izlediyseniz ve elinizden gelenin en iyisini yaptığınıza inanıyorsanız gece uyuyamayacağınıza dair kendinizi korkutmanıza hiç gerek yok.

Bir soruyu çözmek için ihtiyaç duyduğunuz bilginin önünde sağlam bir duvar vardır ki adı kendinden emin olamama duvarıdır. Soruyu çözecek yeterli altyapıya sahip olsanız da gözlerinizin önüne inen duvar size o soruyu çözemeyecekmişsiniz hissiyatı yaratır. Sınav anıyla alakalı bir yazıyı bu kadar erken yazıyor olmamın da aslında bu durumla oldukça yakından ilgisi var. Sınav anında başarılı olmak konusunda vermiş olduğunuz emeğe olan güvenin sahiden büyük bir payı var. Her şeyi mükemmel ve eksiksiz yapmış olmak zorunda değilsiniz, sadece “Elimden gelenin en iyisini yaptım.” demek bile sınava ve sorulara olan bakış açınızı olumlu yönde etkileyecektir. O yüzden yeterince çalışmadan girdiğiniz sınavı gönül rahatlığıyla çözebileceğinizi asla düşünmeyin, duvar orada sizi şaşırtmak için duruyor olacak. Bu aslında sınav anıyla alakalı çok önemli bir nokta.

Sınav anında kriz yönetimi nasıl yapılır?

Gelelim sınav anına. Burada biraz kendi tecrübemden yola çıkarak bir çıkarımdan bahsetmek istiyorum.

Her iki kalemimin de iki ucunu açtım, silgimi kabından çıkardım ve sınav başladı. 2019 TYT Türkçe testi bana göre oldukça karmaşık ve zorlayıcıydı. Türkçe hızıma ve başarı oranıma güvendiğim bir dersti. MSÜ’de 27 dakikada 40/40 yapmıştım. O yüzden çok hızlı çözecektim ve matematik için oldukça fazla zamanım kalacaktı. En azından planlarım bunlardı.
Gerçek ise şu şekilde oldu: 30. dakikaya çoktan gelmiştik, ben 33. sorudaydım, arkada bıraktığım 9 boşum vardı, üstelik soruları asla anlamıyordum. Sene içindeki tek bir kere bile “Mezuna kalacağım.” demedim; bu hep harika netlerim olduğundan değil sınava bakış açımdan kaynaklıydı. İlk kez 2019 TYT’sinin 30. dakikasında “Mezuna kaldım.” dedim. Çok komikti, daha sadece Türkçe’deydim ve 105 dakikam vardı ama işleri yoluna sokmam için yeterli bir zaman olmadığını biliyordum. Türkçe’yi bitirmem bile en az 20 dakikamı alırdı çünkü soruları okuyordum ama algılamıyordum. Ağlamaya başladım. Daha önce hiç bir branşı da yarım bırakmamıştım çünkü hiç böyle bir olay yaşamamıştım.

Sonra birkaç dakikamı sakinleşmeye harcadım ama bilen bilir, kendine “Sakin ol.” dedikçe daha da başaramıyorsun olmayı. Sonra bir anda durup kendime dedim ki, “Dur. Giden zaman gitti. Geri getiremezsin işte onu. Hayatında bir daha sahip olamayacağın bir 35 dakika geçti. Bundan sonra yapabileceğin tek şey kriz yönetimi. Biz seninle kriz yöneteceğiz.”

Türkçeyi bırakıp çok hızlı bir şekilde matematiğe geçtim ve var olan en hızlı halimle matematiği çözdüm. Burada turlama tekniği çok büyük bir avantaj sağlıyor bundan da detaylıca sonraki yazımda bahsedebilirim.

Matematiği sonra sosyali ve feni bir şekilde bitirip boş sorularıma dönecek vakti elde ettim. Bu sadece benim yaşamış olduğum ufak bir örnek ama bana şöyle genel bir bakış açısı kazandırdı. Bahsettiğim gibi sınav anında sınavdan önce yapmış olduğunuz her şeyin çok büyük bir önemi elbette var ama sınavda karşılaşma ihtimaliniz olan yüzlerce şey var.
Sınavda benim başıma hiç tahmin etmeyeceğim bir şey geldi, bildiğiniz soruların hiçbirini çözemiyordum. Her şeyi birbirine karıştırıyordum, elim ayağım titriyordu. Yapacak hiçbir şeyim yokmuş gibi hissetmiştim. Bir an sonra ise var olan her kötü durumun onu iyi yöneterek çözülebileceğini algılamıştım. Sonradan sınıfımdaki bir öğretmenimle konuştuğumda nasıl yetiştirebildiğimi sordu, onunla konuşmuş olan herkes de aşağı yukarı benimle aynı taktiği uygulayarak sınavın hepsini görmeyi başarmışlar.

Sınav anında ezberleri bozmaya açık olun

Sınav anında yapabileceğiniz en iyi şey her şey yokuş aşağı gidiyormuş gibi  görünse bile nasıl çıkacağınızı düşünmek, kendinize stratejiler geliştirmek, yani kriz yönetimi. Harika bir deneme çözme stilim vardı, tüm soruları görebilirdim ama sınavda o iş öyle olmayınca hemen yeni bir planı devreye sokmam gerekti. Geçen sene başarılı olanlar bu planlamayı ve kriz yönetimini iyi yapan insanlardı.

Genelde matematikle başlayan birisiniz ama gireceğiniz yılın matematiği çok zorsa ve her şeyin kötüye gittiğini hissediyorsanız bir sonraki güvendiğiniz derse geçin. Zorlandığınızı da asla sona bırakmayın. Güveninizi kazandıktan hemen sonra ona dönebilirsiniz. Belki birkaç fen ya da sosyal çözdükten sonra hemen geri matematiğe dönersiniz. Neyin işe yarayıp yaramadığını sizden başka kimse bilemeyecek, siz de sınavın gidişatını ve nabzını iyi kontrol edin.

Bundan önceki 100 denemeyi aynı sıralama ve aynı taktiklerle çözmüş olabilirsiniz. Eğer başarılı gidiyorsa tabii ki sınav anında da bununla devam edebilirsiniz ama ezber bozan sınavlara karşı da hazırlıklı olmanız gerekecek.

Önemli ayrıntıları asla atlamayın

Lüzumlu olan şeyleri ise asla unutmayın. Boş bıraktığınız sorulardan bir önce ve bir sonraki soruyu doğru kodladığınızdan kesinlikle emin olun. Sürem yok, bir soru daha çözebilirim diye bu bir iki saniyenizi alacak işlemden kaçarsanız eldeki netinizden de olabilirsiniz.(Bakınız benim fendeki son 4 biyoloji sorum böylece güme gitmiştir. TYT biyolojiyi bitiren bir eşit ağırlığın verdiği tüm emekler boşa gitmiştir. Mantıklı zaman kazanımları yaratın, optiği kontrol etmeyerek kazandığınız zaman mantıklı değildir.)

Bir de şunu asla unutmayın, eğer siz 110 netlik bir öğrenciyseniz en kötü sınav bile sizi maksimum 100 nete düşürür. 120 netlik bir öğrenci olabilirseniz en kötü ihtimal bile size bir şey yapamayacaktır. İhtiyaç duyduğunuz net aralığı eğer 90-80 ise mutlaka 100-90 arasına çıkmaya çalışın ki sınav anında endişelenecek bir şeyleriniz olmasın. Kötü geçen bir sınav ve birkaç kaydırma beni Türkiye’de 95. yaptı.

Deneme Çözme Taktikleri | Başarılı Öğrencinin Test Çözme Rehberi

Melike Sezer - 31 Mayıs 2020 11

Deneme çözme taktiklerini bilmek, saatlerce ders çalışmaya kıyasla bazen daha iyi sonuçlar almanızı sağlayabilir. Deneme çözmek, bilginin sınandığı kadar zekice ve hızlı düşünmenin de...

Demem o ki öyle bir çalışın ki var olabileceğiniz en başarısız durum bile iyi olabilsin. Hedeflerinizden asla ulaşamayacak kadar uzağa düşmeyin.

Stres, kaygı, heyecan, panik… Olay da asla bunları yaşamayan insanlarda değil. Bunları nasıl bastıracağını çok iyi bilen insanlarda da değil. Olay tamamen kriz yönetiminde başarılı olabilen insanlarda.

Herkese güzel bir sınav anı dilerim.
Sevgiler.